Tarihten Portreler 1 – Maurice Garin (Fransa)

(Pedal Türkiye’de yayınlanmıştır)

Maurice Garin, 1871 yılında İtalya’nın kuzeybatısında, Fransa sınırına yakın, Fransızca konuşulan Aosta Vadisi’ndeki Arvier’de doğdu. Baca temizleyicisi olarak çalışan Maurice, 15 yaşında Fransa’ya Reims’e taşındı. Daha sonra Belçika’da Charleroi’de bir süre para kazandı, ama 1889’da Fransa’ya, Maubeuge’ye geri döndü ve burada ilk bisikletini satın aldı. Maubeuge’deki bisiklet kulübü adına 200 km’den fazla süren ve bölgesel bir yarış olan Maubeuge-Hirson-Maubeuge’ye girdi ve bu şekilde yarışmaya başladı.

Garin’in profesyonelliği de tesadüfen oldu. Yaşadığı yerden 25 km uzaklıktaki Avesnes-sur-Helpes’te bir yarışa girmeyi planlamıştı, ancak sadece profesyoneller için olan yarışa katılmasına izin verilmedi. Garin de bisikletçiler start alıncaya kadar bekledi, sonra peşlerinden gitti ve hepsini geçti. İki kez düşmesine rağmen en önde gelmeyi başarmıştı. Organizatörler ona ödül olan 150 frankı ödemeyi reddettiler, ancak seyirciler kendi aralarında 300 frank topladılar. Garin bu yarışla profesyonelliğe adım atmış oldu.

Maurice profesyonel olduktan sonra ilk galibiyetini 1893’te Belçika’daki Namur-Dinant-Givet’te aldı. İlk bisikletini satmış ve daha hafif bir bisiklet almıştı ki bu bisiklet de hala 16 kg.dı. Yarış 100 km’nin üzerindeydi. Rakiplerinden birisi için yedek bir bisikletle bekleyen birisini gören Garin, kendi bisikletini bir köprünün duvarına dayadı ve o yedek bisikleti rica etti ve onunla yola koyuldu. Bitişte on dakika farkla galip geldi. Ödünç aldığı bisikleti geri verdi ve ertesi gün bıraktığı yerden kendi bisikletini geri aldı.

Babalarını kaybettikten sonra ileride yine profesyonel bisikletçi olacak erkek kardeşleri François ve César ile birlikte 1895’te Roubaix’te Paris Bulvarı’nın alt ucunda bir bisiklet dükkanı açtılar. İlk Paris-Roubaix 1896’daydı; Garin, Alman Josef Fischer’in 15 dakika gerisinde üçüncü oldu. 1897’de yine Roubaix’te bu sefer Hollandalı Mathieu Cordang’ı yenerek Paris-Roubaix’i kazandı. Velodroma ilk Garin girmişti, ardından Cordang, her ikisi de çamura bulanmıştı. Cordang birdenbire herkesi şaşkına çevirerek kaydı ve velodromun beton yüzeyine düştü. Garin’in bu dakikadan sonra yakalanması olanaksızdı. 1898’de Paris–Roubaix’i bu kez 20 dakika farkla tekrar kazandı ve 1901’de Paris–Brest–Paris yarışında zirvedeydi. 52s 11dk 1s’de 1.208 km kat ettikten sonra Gaston Rivierre’nin neredeyse iki saat önünde bitirmişti. Garin 21 Aralık 1901’de Fransız vatandaşlığını aldı ve 1902’de Lens, Pas-de-Calais’e taşındı ve hayatının geri kalanını orada yaşadı. 1902’de Garin, güneybatı Fransa’da 500 km’lik bir yarış olan Bordeaux-Paris’i kazandı.

1903 yılında ilk Tour de France zamanı gelmişti. Günde 80.000 kopya satan Fransa’nın en büyük gazetesi Le Vélo’ya rakip olan yeni günlük spor gazetesi L’Auto’nun tanıtımı için bir fırsat olan yarışta editör Henri Desgrange, 31 Mayıs’tan 5 Temmuz’a kadar beş haftalık bir yarış planlamıştı. Bu herkese çok ürkütücü gelmişti ve sadece 15 kişi kayıt yaptırdı. Desgrange, süreyi 19 güne indirdi ve 10 franklık günlük bir ödenek teklif etti. Yarış, Paris’in güneyindeki Montgeron’daki bir kavşaktaki Au Reveil Matin kafenin önünde başladı ve başka bir banliyö olan Ville-d’Avray’de sona erdi. 2.428 km’lik yarışla Fransa’yı turlamışlardı. Nantes ile Paris arasındaki bir etap 471 km idi. Altmış bisikletçi başlamış ve yirmibir kişi bitirmişti. Garin, 94 saat 33 dakika 14 saniyeyi birinci bitirdiği için 3.000 frank ve diğer ödüllerle birlikte toplamda 6.125 frank ödül kazandı. Garin şöyle diyordu: “Kat ettiğim yaklaşık 2.500 km uzun bir çizgi gibi görünüyor, gri ve tekdüze, hiçbir şeyin diğerlerinden farklı olmadığı. Yolda acı çektim; acıktım, susadım, uykum geldi, ızdırap çektim, Lyon Marsilya arasında ağladım, ancak kontrollerde rızkımı hazırlayan arkadaşım Delattre’nin güzel yüzünü gördüm ve devam ettim.”

Garin ayrıca 1904 Tour de France’a katıldı. Bu zorlu yarışta baştan itibaren birçok problem yaşandı. Yarışta Col de la République tırmanışında, o bölgeden bir bisikletçi olan Faure’nin taraftarları diğer bazı bisikletçilere saldırdı. Maurice ve César Garin de art arda darbeler aldı, ağabey Maurice’in yüzüne bir taşla vuruldu. “Yukarı Faure! Kahrolsun Garin! Öldürün onları!” diye bağırıyorlardı. Sonunda polislerin müdahalesi ile saldırganlar gecenin karanlığında kayboldu. Garin, “Paris’e varmadan öldürülmezsem Tour de France’ı kazanacağım” dedi. Ancak bunun dışında da bu zorlu yarışta bisikletçiler arasında uygunsuz davranışlar da olmuştu. Fransız bisiklet birliği Union Vélocipédique Française, düzinelerce yarışmacı ve görgü tanığını dinledi ve ilk dört yarışmacıyı diskalifiye etti: Maurice Garin, Lucien Pothier, César Garin ve Hippolyte Aucouturier. UVF tam olarak ne olduğunu söylemedi ve Tur arşivleri 1940’ta Alman işgalinden kaçınmak için güneye taşındığında ayrıntılar kayboldu. Bisikletçilerin patlak veren rakiplerini geciktirmek için yola çiviler yaydığı, bisikletçilerin birbirleri veya rakip taraftarlar tarafından zehirlendiği hikayeleri yayıldı. Masalların arasında ‘Garin’in trene binmesinin’ de yer aldığı söyleniyordu. Birinci gelen Garin’in unvanı elinden alınmış ve iki yıl süreyle yarışlardan yasaklanmıştı.

1911’e kadar profesyonel olarak yarışın Maurice Garin’in önde gelen zaferleri ekteki listede yer alıyor:

Garin bisiklet sürmekten emekli oldu. Onunla ilgili anılarda isimsiz bir yazar şunları söylemişti: “Maurice Garin’i iyi hatırlıyorum. Onunla Lens’te birbirimize 200 m mesafede aynı bölgede yaşıyorduk. Güzel havalarda bir sandalye çıkarır ve Lens’te 116 rue de Lille’de sahibi olduğu benzin istasyonunun küçük ofisinin kapısında, tabelanın altında otururdu. Arkadaşlarım ve ben yedi ila on yaşları arasındaydık ve tek vitesli bisikletlerimizde sırtımıza numaralar iğnelerdik. Maurice Garin’in görebileceği şekilde sıkışık bir grup halinde yanından geçmeyi hiç kaçırmazdık. Dünyanın en büyük yarışının ilk büyük şampiyonunun yanında fotoğraf çekilmeyi kimsenin düşünmemiş olması garip. Ama hayat böyle.”

1933’te onun onuruna Stade Vélodrome Maurice Garin, Lens’te inşa edildi. 1938’de Garin, Fransa Spor Bakanı Leo Lagrange tarafından altın madalya ile ödüllendirildi. Garin bisiklete olan ilgisini sürdürdü. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra kendi adı altında profesyonel bir takım kurdu. Hollandalı Piet van Est, 1950 ve 1952’de Bordeaux-Paris’i bu takımın formasıyla kazandı. Ancak yine de Maurice Garin emekliliğinde övülen bir kahraman olmaktan çok uzaktı, bir benzin istasyonu işletmekle birlikte zengin bir şampiyon değildi. 2003 yılında, Tour de France’daki 1903 galibiyetinin 100. yıldönümünde Maubeuge’de bir sokağa onun adı verildi. 2004’te Paris–Roubaix yarışının galipleri için geleneksel bir ödül olan mezarına bir parke taşı koydu. İtalya’da doğduğu köy olan Arvier’de de onuruna bir anıt var.

Görsel: Liberation