Critérium du Dauphiné Tarihçesi

(Pedal Türkiye’de yayınlanmıştır) 

İtalya’dan Fransa’ya geçiyoruz ve sırada yine bir gazete kökenli tur hikayesi var. Critérium du Dauphiné, 1947’de tirajını artırmayı hedefleyen Fransız Le Dauphiné Libéré gazetesi tarafından oluşturulmuş bir yarış. II. Dünya Savaşı’ndan sonra, Grenoble merkezli gazete, Dauphiné bölgesini kapsayan bir bisiklet yarışı fikri üzerinden çalışmaya başladı ve yarışın Haziran ayında, Tour de France’dan önce yapılmasına karar verilmişti.

1947’deki ilk tur dört etaptan oluşuyordu ve toplam 967 km’ydi. Bu ilk turu yarıştaki tek Polonyalı olan Edouard Kablinski 34,5 km/s ortalama hızla kazanmıştı ve kendisi aynı zamanda Tour de France’da yer alan ilk Polonyalı’ydı. Bir diğer ilginçlik de o kadar Fransız içinde iki İtalyan Gino Sciardis ve Fermo Camellini podyumdaki diğer isimler olmasıydı. Ancak 1956’ya kadar Fransızlar ağırlıklarını koydular ve bu dönemde üç birincilik alan ve Tour de France’da da etap birincilikleri olan Fransız Nello Lauredi ön plandaydı.

1960’larda ikişer kez ünlü isimler Jacques Anquetil ve Raymond Poulidor zafere ulaşmışlardı. Bu dönemde yedi etap ve 1.500-1.600 km aralığında bir tur olan yarış 1967 ve 1968’de iki yıllığına durduruldu. 1969’da Circuit des Six-Provinces-Dauphiné ile birleştirilen yarışta 1970-73 arasında İspanyol Luis Ocaña dört yılda üç kez zafere ulaşırken arada tek şampiyonluğu Eddy Merckx’e kaptırmıştı. Daha sonra 1981’e kadar ise Bernard Hinault üç kez ve Bernard Thévenet iki kez zirvedeydi. 1980’lerde yedi etap ve 1.200-1.300 km.lik bir tur görüyoruz.

Critérium du Dauphiné’inde son 40 yılda zafere ulaşan önemli isimlere bakıldığında 1980’lerde ve 1990’larda Luis Herrera (Kolombiya), Laurent Dufaux (İsviçre) ve Miguel Induráin (İspanya)’ın ikişer zaferi var. 2000-2020 aralığında Chris Froome (B.Britanya) üç kez birincilik elde etmiş. Yine bu dönemde ikişer kez yarışı önde bitiren Christophe Moreau (Fransa), Alejandro Valverde (İspanya), Bradley Wiggins (B.Britanya) ve Jakob Fuglsang (Danimarka) dikkat çekiyor.

Günümüzde sekiz etap ve yaklaşık 1.200 km.lik bu yarışın dağlık rotası ve takvimdeki tarihi nedeniyle bisikletçiler için Tour de France’a hazırlık fonksiyonuna sahip. Katılım anlamında gerçekten her iki tur için de genellikle bir paralellik var. Her iki turda da başarılı olanlar olduğu gibi Critérium du Dauphiné’de ilk üç sırada olup TDF’i bitiremeyenler de var. Ancak Critérium du Dauphiné’de ilk üç sırada olanların aynı yıl TDF’de genellikle en azından ilk 30 sıradalar. Az da olsa TDF öncesinde yine yakın tarihlerdeki Tour de Suisse’i tercih edenler de olabiliyor.

Son dönemlerde her iki yarışa katılıp da en iyi sonuçları elde edenin Chris Froome olduğu görülüyor ve Büyük Britanyalı 2013, 2015 ve 2016 yıllarında her iki turda da birinci oldu. 2018’de Thomas Geraint’ın da her iki turda da birinci olduğu görülüyor. 2022’de Critérium du Dauphiné ikincisi Jonas Vingegaard, TDF’de birinci oldu. 2016’da Romain Bardet her iki turda da ikinci oldu.

Görsel, 1947’deki ilk yarışa ait (Capovelo)