Benim ilk Dünya Kupam olan 1982 İspanya’dan 2022 Katar’a bu kupa işlerinde çok şeyler değişti. Görüldüğü üzere çok ışıklı, renkli bir Dünya Kupamız var artık. Önceki paylaşımda milli takım toplam kadro değerleri arasındaki anormal farklıklardan bahsetmiştim ki eskiden de farklılıklar mutlaka olurdu. Ancak iki dönem arasında en büyük fark 1982’de hemen hemen herkes kendi ülke liglerinde oynardı. Peki bugün görüntü nedir?
İki tip durum var aslında. Neredeyse sadece kendi liglerinden oyuncularla kupaya gelenler ve neredeyse hiçbiri kendi ülke liginde oynamayanlar. Ve buna bağlı olarak da birçok oyuncuyu bünyesinden bulunduran ligler.
Kupaya en çok temsilci gönderen lig tabii ki Premier League ve kupadaki 136 oyuncu bu ligden. Bu da 13.6% gibi inanılmaz bir orana denk geliyor. La Liga ise 83 temsilciye sahip, onu 76 temsilci ile Bundesliga takip ediyor. Premier League’e bu iki ligi de kattığımızda toplam oranları 33%’ü buluyor. Yani 32 milli takımın kadrolarındaki bütün oyuncular dikkate alınarak, her üç oyuncudan birisi bu üç ligden.
Devam edelim. Serie A’dan 68 ve Ligue 1’den 54 oyuncu Dünya Kupası’nda. Bu iki ligi önceki üç lige eklediğimizde ise ortaya 50 % oranı çıkıyor. Her iki oyuncudan birisi beş büyük ligden. İnanılmaz ama gerçek.
Bu ligleri MLS 36, Saudi Pro League 33, Qatar Stars League 33 ve Liga MX 23 temsilci ile takip ediyor. Tabii bu liglerin sayılarının yüksek olmasında ABD; Kanada, Meksika, Suudi Arabistan ve Katar milli takım oyuncularının hemen hepsinin bu liglerde oynaması büyük etken. İlave olarak bu liglerin başka milli takımlardan da temsilcileri mutlaka var. İlk on içinde yer alan son lig ise bir ikinci lig: EFL Championship. İngilizlerin ikinci ligi de kupada 26 temsilciye sahip.
***
Fransa’nın futboldaki baskınlığı…
Fransa milli takımında birçok göçmen oyuncu mevcut, çoğunluk Fransa doğumlu ya da çok küçükken göçmüş Afrika kökenliler. Ama daha da dikkat çekici olan ise resmin diğer tarafı.
Bu Dünya Kupası’nda tam 37 Fransa doğumlu oyuncu başka milli takımlarda oynuyor ve bunların 33 tanesi de Afrika takımlarında, yani Fas, Tunus, Senegal, Kamerun kadrosunda. Zaten bu ülkelerin milli takımlarındaki neredeyse hiçbir oyuncu Afrika’da doğmamış.
***
2022 Dünya Kupası bilgilerine devam: Kadrodaki bütün oyuncuları ülke dışında oynayan tek takım Senegal. 26 oyuncunun hepsi Avrupa liglerinde, 10 tanesi İngiltere ve 6 tanesi de Fransa’da.
Bu oyunculardan sadece iki tanesi UEFA tarafından akademi çağı olarak kabul edilen 15-21 yaş aralığındaki periyotta akademi eğitiminin tamamını Senegal’de almış. 15 tanesi bu periyodu çoğunlukla Fransa’da geçirmiş ki kadroda 9 Fransa doğumlu oyuncu var. İspanya’dan Norveç’e farklı kulüp akademilerine rastlıyoruz tabii İsviçre, Almanya doğumlu oyunculara da.
14 oyuncu Senegal’de doğmuş ve çoğunlukla onlar da bahsettiğim üzere akademi eğitimlerini almak için 20 yaşından önce Avrupa’nın yolunu tutmuş.
***
Bir önceki paylaşımda bütün oyuncuları yurtdışında oynayan Senegal’den bahsetmiştim. Sırada bütün oyuncuları yurtdışında oynamayan ama hepsi yurtdışı bir lig bünyesinde olan iki ülke var: Galler ve Kanada. Çok karışık gibi görünen bu duruma bakalım..
Galler kadrosundaki 26 oyuncudan 17 İngiliz takımlarında, 5 tanesi İtalya, Fransa, İskoçya ve ABD takımlarında oynuyor. Ve farklı kılan kısma geliyoruz: 4 tanesi Gal takımlarında, yani Cardiff City ve Swansea City, ancak onlar da İngiliz liglerinde mücadele ediyorlar.
Kanada’ya baktığımızda ise 26 oyuncunun 15 tanesi Avrupa’da farklı liglerde oynuyor. 1 tanesi ABD takımında ve 10 tanesi de Kanada takımlarında. Peki Kanada takımında olmaları kendi ülkelerinde oynadıkları anlamına mı geliyor? Bu oyuncular Kanada’nın Vancouver Whitecaps FC, CF Montréal, Toronto FC kadrosunda, ancak bu takımlar ABD’nin ligi MLS’de mücadele ediyorlar.
Aslında Galler ve Kanada, İngiltere ve ABD’nin arka bahçelerinde diyebiliriz.
***
Bilindiği üzere 2022 Dünya Kupası’nda İtalya yok. Play-off.larda Kuzey Makedonya’ya elenmişlerdi. İlginç olan ise İtalya 2018’de yoktu. Daha önce dört kez şampiyon ve iki kez finalist bir ülkeden bahsediyoruz. Bakalım 2026’da ne olacak?
Milli takımları yok ama ligleri kupada var.
Sırbistan’dan 11, Polonya’dan 10, Hırvatistan’dan 4, Hollanda’dan 4, Fransa’dan 3, Belçika’dan 2, İsviçre’den 2, Portekiz’den 2, Galler’den 1, Danimarka’dan 1,
Arjantin’den 4, Brezilya’dan 3, Uruguay’dan 3,
ABD’den 2, Meksika’dan 2,
Kamerun’dan 4, Fas’tan 3, Senegal’den 2, Tunus’tan 1,
Avustralya’dan 2, Güney Kore’den 1 oyuncu İtalyan kulüplerinde.
Sırbistan, Polonya ve Hırvatistan’dan Serie A milli takımı çıkıyor.
70’e yaklaşan oyuncu sayısı milli takım katılsaydı 100’e yaklaşacaktı.
***
Frankofon mücadeleler…
Dünya Kupası’nda üçüncü karşılaşmalarda Tunus, Fransa’yı 1-0 yenmesine rağmen kupaya veda ederken ikinci karşılaşmalarda Fas, Belçika’yı 2-0 yenmişti, henüz iddiasını devam ettiriyor.
Ancak bu dörtlü içinde asıl önemli ilişkiler neler? Mutlaka geçmiş sömürge ve/veya göçmenlik ilişkileri.
Tunus’tan başlarsak kadrodaki 26 oyuncudan 10 tanesi Fransa doğumlu ve akademi eğitimlerini de Fransa’da almışlar. Almanya ve Danimarka doğumluları da bir yana koyarsak kadronun yarısı Tunus doğumlu ancak bu grubun da önemli bir kısmı akademi eğitimlerini ağırlıklı Fransa’da almış durumda. Şu an kadrodaki oyuncuların sadece 8 tanesi Tunus kulüplerinde oynuyor. 5 tanesi Arap ülkelerinde diğerleri Avrupa’da kariyerlerine devam ediyorlar.
Fas’a geçersek oradaki göçmenlik ilişkileri diğer Kuzey Afrikalılara göre biraz daha karışık. O günkü rakipleri Belçika ve komşusu Hollanda ile İspanya-Fransa arasında paylaşılan bir ilişkiden bahsediyoruz. Kadronun yarısı bu ülkelerde doğmuş, ancak Kanada ve İtalya’da da doğanlar var. Çoğunluk tabii ki akademi eğitimlerini Avrupa’da almış durumda. Şu an sadece 3 tanesi Fas, 3 tanesi Arap kulüplerinde kalanı da Avrupa’da futbol hayatlarına devam ediyor.
***
Daha önce kupadaki oyuncuların yarısının Premier League’den olduğunu ifade etmiştim. Çemberi genişlettiğimizde tam 602 oyuncu geçtiğimiz sezon Avrupa Ligleri’nde oynuyordu. Bu da 72%’lik bir orana denk geliyor. Avrupa’dan 13 milli takım ve toplam 338 oyuncu olduğunu düşününce diğer milli takımlardan ne kadar çok oyuncunun Avrupa’da oynadığı dikkat çekici…. Bu arada Avrupalı oyunculardan sadece 4 tanesi American Major League ve Saudi Professional League’de, diğerleri hep Avrupa’da.
Avrupa liglerini kim takip ediyor? Asya ve Kuzey-Orta Amerika. Asya’da toplam 12 ligden (Avustralya dahil) 114 oyuncu kupadaydı. Bu da toplamın 13.7%’si yapar. Bunda tabii ki neredeyse bütün oyncuları kendi ülkesinde oynayan Katar ve Suudi Arabistan çok etkili. Kuzey-Orta Amerika liglerinin de 76 oyuncusu var ve toplam içinde oranı da 9.1%. Asya’daki aynı durum Meksika ve Kosta Rika milli takım/lig ilişkisi için de geçerli. Burada tek fark ABD Major League. Bu ligde başta 11 Kanadalı, 9 Amerikalı milli oyuncu olmak üzere toplamda da 12 farklı milli takımdan oyuncu var. Kanadalıların kendi ülke kulüpleri ile bu ligde olduğunu daha önce söylemiştim.
Afrika ve Güney Amerika’ya geldiğimizde ise işler tamamen değişiyor: Güney Amerika liglerinden sadece 21, Afrika liglerinden sadece 17 oyuncu kupada. İkisini topladığımızda ise 5% bile yapmıyor. Ama bu ikisinden kupada toplam 9 milli takım ve 234 oyuncu vardı.
Bütün bunların sonucunda olayın bir başka boyutu daha var: Kupadaki oyuncuların 551 tanesi yani üçte ikisi milli formasını giydiği ülkenin dışında bir ligde oynuyor. Güney Amerika ve Afrika’da milli oyuncuların yaklaşık 90%’ı bir başka ülke liginde oynuyor.
Son olarak çeyrek finale ulaşan 8 takım kadrosunda Fas’ta 5, Brezilya’da 4, Arjantin’de 2 oyuncu olmak üzere toplam 11 oyuncu Avrupa liglerinde oynamıyor. Avrupa’da oynayanlar oranı 95%’e çıkıyor. Sadece Premier League’de oynayanların saysı 62 ve oran 30%. Çemberi beş büyük lig olarak genişlettiğimizde ise toplam 152 oyuncu olduğu görülüyor. Bu da 75%’e denk geliyor. İnanılmaz bir rakam…
Doğanlar, oynayanlar derken aslında genişletilmiş ve biraz daha farklı bir Avrupa Şampiyonası oynanıyor.
En Son Yorumlar