12 Temmuz 2023

Tarihten Portreler 14 – François Faber (Lüksemburg)

ile tolgagenc

(Pedal Türkiye’de yayınlanmıştır)

François Faber’in aslen Moselle’lü olan annesi Marie Paul’ün ilk evliliğinden iki çocuğu vardı ve ikinci evliliğini ise Lüksemburg’daki Wiltz’den Fransa’ya iş aramaya gelen Jean-Pierre Faber ile yaptı. 26 Ocak 1887’de François Faber doğdu. Aile daha sonra 1891’de işgücü ihtiyacının çok güçlü olduğu Colombes’a taşındı. François Faber okulu 13 yaşlarında bıraktı ve ardından garsonluk, kuryelik, fabrikalarda işçilik, gemi yapım işçiliği ve hatta denizcilik yaptı.

1904’te, 17 yaşındayken, iki üvey erkek kardeşi Jules ve Ernest’in zaten çalışmakta olduğu Courbevoie limanında liman işçisi olarak işe alındı. İlk kez limanda çalışırken, bir meslektaşından bir süre ödünç aldığı bisiklete bindi. Bu deneyim ona o kadar çekici geldi ki, 1906 baharında Barbès Bulvarı’nda bulunan Dufayel bisiklet mağazasından Labor adlı ilk bisikletini satın aldı.François Faber, herhangi bir bisiklet deneyimi olmadan 1906’da Tour de France’a bağımsız olarak kaydoldu. Lille’deki ilk etabı kazanan Émile Georget’un 25 dakika gerisinde onurlu bir şekilde bitirdi. İkinci etapta, altı bisikletçiden oluşan bir kaçışın parçası olmayı başardı ancak Cambrai’a düştü. L’Auto’da onun için: “Gerçek bir potansiyele sahip bu çocuk, bu çılgın yarışların alışkanlığından hala yoksun». Nancy ve Dijon arasındaki üçüncü etap onun için dağların keşfi anlamına geliyordu. Grenoble’daki dördüncü etabın sonunda, hâlâ yarışta olan yirmi beş bisikletçi arasında toplamda on altıncı sıradaydı. Bitkin olan François Faber, Marsilya’daki altıncı etabı 15 Temmuz 1906’da sabah 9’da son resmi kontrolün kapanmasından yedi saatten fazla bir süre sonra tamamladı; bu nedenle diskalifiye edildi.

Daha sonra 1906 Paris-Tours’a kaydoldu. Tour de France’daki performansı tamamen gözden kaçmadı, çünkü 29 Eylül L’Auto baskısı onu “kendilerinden daha yaşlılardan daha az cesur olmadıklarını göstermeyi umut eden genç sürücüler arasında” gösteriyordu. Lucien Petit-Breton’un otuz beş dakika gerisinde on üçüncü sırada yarışı bitirmeyi başardı. François Faber’in 1906 Turu sırasındaki iyi performansları, bisiklet yarışı gözlemcileri tarafından fark edilmesini sağladı. Bu nedenle, Le Vélo’nun eski köşe yazarı Alphonse Baugé Labor bisiklet takım adına onunla iletişim kurdu. Faber’in Labor13 ile katıldığı ilk yarış takım arkadaşları Augustin Ringeval, Léon Rabot ve Lucien Pothier ile katıldığı Bordeaux-Paris’ti. Faber, Belçikalı galip Van Hauwaert’in dört saat gerisinde altıncı oldu. Haziran 1907’de Faber, altıncı bitirdiği Paris-Brüksel yarışına da katıldı.

1907 Tour de France başlamadan önce Alphonse Baugé, Labor takımının spor direktörlüğüne getirildi. Faber, Tour de France’ın bu beşinci sezonuna oldukça iyi başladı: Metz ve Belfort arasındaki üçüncü etabı üçüncü sırada tamamladı. Lyon’daki dördüncü etabın akşamında genel klasmanda altıncıydı. Özellikle Col de Porte tırmanışında Émile Georget’i takip edebilen tek kişi oydu. Baugé’nin “neredeyse bir zafer” olarak gördüğü, Georget’nin birkaç dakika gerisinde etabı ikinci bitirdi. Bununla birlikte, Tour de France’ın ikinci kısmı daha karmaşıktı: bisiklet arızası Bordeaux – Nantes etabında iki kez düşme, ardından 1 Ağustos’ta Brest’ten start aldıktan kısa bir süre sonra bir başkası, kendini göstermesini engelledi. Yine de bu 1907 Turunu genel klasmanda yedinci sırada tamamladı. Yeni sezon, François Faber’in üvey kardeşi Ernest Paul’ün ondan etkilendiği ve profesyonel bisiklette şansını denemeye karar verdiği yıldı. Ayrıca Faber, La Française bisiklet takımına katılmıştı. Paris-Roubaix’te Faber kaçmayı başardı, ancak Vélodrome Roubaisien’e 150 metre kala düştü. Bu kaza Van Hauwaert ve Lorgeou’ün arkasında üçüncü olmasına sebep oldu. Bordeaux-Paris’te bir lastik patlaması ve birkaç kez düşme sonrasında yarışı bitiremedi. İlk yarışını Alcyon’un formasıyla yarışan üvey kardeşi Ernest yedinci bitirmişti. Faber daha sonra Peugeot bisiklet takımına katıldı ve Ernest Paul de Tour de France 1908’de ilk kez yer alacaktı.

Tur, François Faber için oldukça kötü başladı ve ilk iki etapta mekanik problemler yaşadı. Metz’deki ikinci etabın sonunda genel klasmanda yirmi altıncı sıradaydı. Ancak daha sonraki iki etabı kazandı. Faber’in Peugeot takımı daha sonra Tur’u domine etti ve tüm etapları kazandı. Lucien Petit-Breton’un hâkim olduğu bu Turun geri kalanı, Faber için başka fırsatlar sundu: Toulouse’da sekizinci etabı, ardından Brest’de on ikinci etabı kazandı. Paris’e vardığında, genel klasmanda ikinci oldu. Tur’u iki kez kazanan ilk bisikletçi olan Petit-Breton, bisiklet köşe yazarı olmak için emekli oldu. 1908 Turunun sonunda, Faber hakkında şunları söyledi: “Bu adamın gelecek yıl yenilmez olacağına ikna oldum. »

Görsel Kaynak: Galeri Roger Viollet

François Faber (1887-1915), racing cyclist native of Luxembourg, at the start of the Paris-Brest-Paris cycle race, 1911.

François Faber 1908 sezonunda; ayrıca Paris-Tours’ta üçüncülük elde etti ve ardından Tour of Lombardy’de ilk klasiğini kazandı. 1909’un başında, henüz Faber’in uyruğu belirsizdi. Reşit olmadan önce Fransız uyruğu için açık bir talepte bulunmadığı için Fransız değildi. Peki Lüksemburglu muydu? 25 Ocak 1909’da Colombes kantonu sulh hakimine Fransız uyrukluğunu reddettiğini açık bir şekilde beyan etmişti. Bununla ilgili en olası hipotez, süresi o zamanlar iki yıl olan ve muhtemelen spor kariyerine engel olabilecek askerlik hizmetinden uzak kalma arzusuydu. Aslında hem Fransız hem Lüksemburgluydu.

1909 Şubat ayında, bir tartışma onu Peugeot bisiklet takımının patronu Léopold Alibert ile karşı karşıya getirmişti. Nisan ayında, Alcyon takımıyla ilk yarışlarına çıktı: Milan-San Remo’yu altıncı bitirdi, ardından Paris-Roubaix’de ikinci oldu, Sedan-Bruxelles’i Garrigou’nun önünde kazandı ve Bordeaux-Paris’te 4. oldu. Ardından yine Garrigou’nun önünde Paris-Brüksel’i kazandı.

1909 Tour de France zamanı gelmişti. 1909 soğuk hava, yağmur ve kar nedeniyle en zor turlardan birisi olarak kabul edilir. İlk etabı Belçikalı Cyrille van Hauwaert kazandı ve bu, Belçika’nın Tour de France’ta o ana kadarki ilk etap zaferi oldu. Faber bu koşullarda en az zorlanan oldu ve 2., 3., 4., 5. ve 6. etabı kazandı, bu arka arkaya beş etaplık rekor o zamandan beri kırılmadı. Tur organizatörleri, Tur’u heyecanlı kılmak için Faber’den sakinleşmesini istedi. Takım lideri kabul etti ve Faber yavaşladı ve diğerlerinin etapları kazanmasına izin verdi; lider konumu asla tehlikeye atılmadı. 7. Etap da yabancıya gitmedi ve Faber’in üvey kardeşi Ernest Paul önde bitirdi. Kötü hava koşulları nedeniyle şimdiden 50 bisikletçi (toplamın 1/3’ü) o noktada yarışı bırakmıştı. Dokuzuncu etapta Faber, yarışı en kötü performansı olan 10. sırada tamamladı. 26 puanla yarışı önde götürmeye devam ederken, ikinci sırada Garrigou vardı. Sonuçta Faber çok arzuladığı Tour de France galibiyetine kavuştu.

1910 sezon başlangıcı, Colombes’u etkileyen Seine seliyle büyük ölçüde kesintiye uğradı. Faber, diğer sakinler gibi, nüfusun tahliye operasyonlarına yoğun bir şekilde katıldı. Bu sel sırasındaki davranışı, methiyeler ve tebriklerle karşılandı. Ortam normale dönünce, Mayıs ayında Paris-Brüksel’i kazandı. 1910 Tour de France, Alcyon takımından Gustave Garrigou, Octave Lapize ve Faber arasındaki rekabetin doruk noktasıydı. Faber’in üç etap zaferine Lapize, dört etap zaferiyle karşılık verdi. Ancak, bu üçlünün rekabeti takım içi atmosfere zarar vermekteydi. Örneğin, Gustave Garrigou, 8. etapta maruz kaldığı ve onu bu Tur’u kazanma şansından mahrum bırakan mekanik olayda kendi ekibinin sabotajından şüphelenmiştir. Sonuçta 1910 Tour de France’ı Lapize kazanırken Faber ikinci sırada yer aldı. Paris-Tours’ta intikam almayı umut eden Faber, nihayet sprintte Louis Trousselier’i yenerek üst üste ikinci Paris-Tours’unu kazandı. Yoğun rekabette 1911’de Lapize, Alcyon’dan ayrıldı ve La Française ile sözleşme imzaladı. Faber, Bordeaux-Paris’te Lapize’yi ve ardından takım arkadaşı Garrigou’yu geride bırakmayı başardı ve Paris’e vardığında, ikincisinden yirmi dakika öndeydi.

Faber, 1910 Turu’nda Lapize’nin sadece birkaç puan gerisindeki ikinciliğine takılmıştı. Her şeyden önce, akıl hocası Baugé’nin kendisi için daha fazlasını yapabileceğini ve ona daha iyi tavsiyelerde bulunabileceğini düşünüyordu. Sportif başarısında, çeşitli takımlarda spor direktörü olan Alphonse Baugé figürü önemli bir yere sahipti. Bu nedenle Alcyon’dan ayrılıp 1912’nin başında Automoto takımına imza attı. Ancak bir daha eski havasını bulamadı. Zaten savaş da gelmişti. Birinci Dünya Savaşı’nın başında Yabancı Lejyonu’nda gönüllü oldu, Mayıs 1915’te Artois Muharebesi sırasında ortadan kayboldu ve cesedi asla bulunamadı. 25 Şubat 1921’de Seine mahkemesi tarafından resmen ölü ilan edildi. 1918’den beri Lüksemburg’da aralıksız düzenlenen Grand Prix François-Faber, onu her yıl onurlandırmaktadır.

Yarışın linki:

http://acccontern.lu/English/fabern.htm

Görseller: Accontern ve Capovelo